Wada istotna – kiedy występuje?
Pojęcie wady istotnej należy odnosić do wady fizycznej rzeczy. Znajdziemy je w przepisach kodeksu cywilnego regulujących rękojmię przy sprzedaży. W art. 560 § 3 k.c. pojęcie to występuje w formie zanegowanej: „Kupujący nie może odstąpić od umowy, jeżeli wada jest nieistotna”.
W ramach realizacji swoich uprawnień z tytułu rękojmi konsument może zażądać: wymiany towaru na nowy, naprawy, obniżenia ceny lub odstąpienia od umowy. Przy trzech pierwszych żądaniach umowa sprzedaży wciąż pozostaje skuteczna, gdyż zarówno kupujący jak i sprzedawca zaspokajają swoje roszczenia. Czwarta opcja natomiast niweczy skutek umowy. Dlatego jako najdalej idąca została przez ustawodawcę obwarowana zastrzeżeniem istotności wady.
Kłopot z definicją
Próżno szukać legalnej definicji wady istotnej w przepisach prawa. Na szczęście zarówno w doktrynie (poglądach prawnych) jak i w orzecznictwie (rozstrzygnięciach sądowych) można znaleźć wskazówki, które pozwalają odróżnić wadę fizyczną rzeczy mającą charakter nieistotny, od wady istotnej. Najogólniej powiedzieć można, że wada istotna albo uniemożliwia, bądź znacząco utrudnia korzystanie z rzeczy w sposób zgodny z jej przeznaczeniem. Bez znaczenia pozostaje, czy jest to wada usuwalna, gdyż zakresy tych pojęć krzyżują się. Wada istotna może być zarówno wadą nieusuwalną, jak i możliwą do usunięcia. Wadę istotną należy oceniać i rozpatrywać osobno dla każdego przypadku, z uwzględnieniem przeznaczenia zakupionej rzeczy. Pamiętajmy także, że przy ocenie istotności wady bierze się pod uwagę nie tylko funkcjonalność i użyteczność towaru. Ważne są również jego walory estetyczne w kontekście uzasadnionych oczekiwań konsumenta.
Przykłady na wadę istotną/nieistotną wskazywane w doktrynie:
- Niesprawny pilot od telewizora nie wskazuje na wadę istotną odbiornika, gdyż wciąż można w dalszym ciągu korzystać z telewizora.
- Niezgodna z zamówieniem sukienka ślubna dostarczona tuż przed samą ceremonią będzie obarczona wadą istotną z powodu braku czasu na jej wymianę.
Przykłady wzięte z orzecznictwa:
- Przeciekająca kabina wózka widłowego jest wadą istotną, gdyż czyni uciążliwym korzystanie z wózka w czasie opadów atmosferycznych i przede wszystkim stwarza niebezpieczeństwo dla operatora wózka.
- Markowe i eleganckie damskie buty, w których między lewym i prawym występują różnice w fakturze i załamaniach skóry – są dotknięte wadą istotną.
- Montaż okien łukowych w sposób skutkujący możliwością ich otwarcia na 30% zamiast na 90% przesądza o wystąpieniu wady istotnej.
- Nieprawidłowość w działaniu sprzęgła ciągnika rolniczego objawiająca się w konieczności używania większej siły nacisku na pedał – nie jest wadą istotną.
- Wady mebla – narożnika, polegające na trwałych odkształceniach siedziska oraz marszczeniu się materiału obiciowego wynikających z zastosowania pianki o niewłaściwej gęstości, wskazują na wadę istotną.
- Wada geometrii układu jezdnego pojazdu będąca skutkiem nieprawidłowej naprawy, polegająca na „ściąganiu” go na jedną stronę jezdni – jest wadą istotną.
Mam urządzenie thermomix i było już raz na naprawie reklamacyjnej z tytułu rękojmi. Teraz szwankuje potencjometr w urządzeniu, dodam, że jest to jedyny fizyczny regulator do obsługi obrotów silnika i czasu działania urządzenia. Jego wadą jest to, że potrafi przeskoczyć z wartości 3 na 10 zwiększając obroty, natomiast na czasie nie można ustawić dokładnego czasu pracy, bo również przeskakuje. Jako, że raz był naprawiany, chciałam skorzystać z możliwości odstąpienia od umowy. Czy taką wadę można uznać za istotną?
Jeżeli ta konkretna usterka w przypadku tego tego konkretnego urządzenia uniemożliwia bądź znacząco utrudnia korzystanie z niego – powinna być uznana za wadę istotną.
Witam,
mam problem z pralko-suszarka. Po 2 miesiacach uzytkowania pojawil sie problem ze odziez wyjeta po suszeniu jest mokra, jak tez pralka samoczynnie nabiera wode do bebna co spowodowalo zalanie mieszkana. Zglosilem to na rekojmie u sprzedawcy z prosba o odstapienie od umowy gdyz towar posiada wade istotna. W chwili obecnej dostaje odmowy ze wskazaniem ze koszty odstapienia sa znaczace i moja prosba jest odrzucana. Czy jest mozliwosc dodaktowego argumentowania mojego roszczenia i odstapienie od umowy?
„Koszty odstąpienia”? Nie ma to nic do rzeczy. Wada wygląda na istotną, sprzedawca w ramach rękojmi winien rzecz niezwłocznie wymienić lub naprawić. Jeśli tego nie zrobił, odstąpienie od umowy staje się skuteczne.
Witam,
Czy problem z połączeniem internetowym w TV z funkcjami smart jest niemożliwy, przez wewnętrzną wadę telewizora to czy można to traktować jako wadę istotną ? Przy pierwszym razie był wymieniany cały panel na zasadach gwarancji, teraz drugi raz został wymieniony na zasadach rękojmi. Czy jeśli znowu problem wystąpi można ubiegać się o odstąpienie od umowy ? Chciałbym przyznać że z internetu w TV korzystam codziennie według mnie jest to wada istotna.
Wydaje się, że w przypadku sprzętu typu Smart TV pozbawienie go funkcji „smart” jest wadą istotną. Bo przecież dla tej funkcjonalności został zakupiony. O odstąpienie od umowy nie trzeba się ubiegać, to zależy od pańskiej woli. Warunkiem odstąpienia jest nieskuteczna naprawa – czyli jak Pan pisze – ponowne wystąpienie problemu.
Jako przedsiębiorca handluję towarami używanymi w internecie. Sprzedałam używany fotelik dziecięcy. Był czysty i wyprany, nosił normalne ślady używania. Pani, która kupiła żąda ode mnie obniżenia ceny, bo stwierdziła, że fotelik jest poplamiony (nie chce wysłać zdjęć) i że na aukcji był wpisany inny model niż dostała (rzekomo zamiast „xp II sict” to jest „xp sict” – tego nie jestem pewna). Czy muszę się zgodzić na tą obniżkę? Bo najchętniej bym wolała, żeby oddała mi go, a ja zrobię zwrot pieniędzy. Jak mogę się w tej sytuacji zachować? Z góry bardzo dziękuję za pomoc. Pozdrawiam
Odstąpienie od umowy jest dla konsumenta uprawnieniem najdalej idącym, najkorzystniejszym. Może więc Pani sama zaproponować takie rozwiązanie kupującej, skoro sytuacja nie jest klarowna.
Czy niewłaściwe wykonanie powłoki lakierniczej w meblach dębowych jest wadą istotną? Lakier jest szorstki, miejscami jest go za mało – drewno prześwituje, meble mają płamy. W odpowiedzi na reklamację wykonawca stwierdził, że nie jest w stanie wykonać powłoki lakierniczej o satysfakcjonującej mnie jakości. Wg rzeczoznawcy jakość lakierowania jest na poziomie amatorskim.
Sprawa jest dyskusyjna, ale jeśli wada lakiernicza jest na meblach wyraźnie widoczna (a nie ukryta np. od strony ściany) to moim zdaniem mamy do czynienia z wadą istotną.
Dzień dobry,
Jako osoba fizyczna kupiłam używany samochód od dealera, który sprzedaje zarówno samochody nowe jak i używane.
Po niespełna roku zgłosiłam reklamację z tytułu rękojmi na fotel, z którego wydobywały się metaliczne dźwięki podczas jazdy.
Sprzedawca zobowiązał się do wymiany stelaża fotela. Po niespełna roku od wymiany problem powrócił. Podczas jazdy znowu słychać metaliczne dźwięki wydobywające się z tej samej okolicy. Sprzedawca podjął próbę naprawy, jednak ta nie przyniosła skutku i usterka dalej występuję.
Czy takie „stukanie” fotela podczas jazdy można uznać za wadę istotną?
Samochód wykorzystuję wyłącznie w celach prywatnych, jednak jazda tym samochodem staje się bardzo niekomfortowa w sytuacji, gdy z okolic fotela słychać metaliczne stuknięcia. Ich występowanie jest co prawda nieregularne, tzn. czasami dźwięk pojawia się z dużą częstotliwością, a innym razem są to pojedyncze przypadki – wszystko zależy od trasy (nierówna droga, zakręty itp.).
Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź.
Jak pewnie się Pani domyśla, sprawa nie jest jednoznaczna jeśli brać od uwagę samochód jako całość. Można argumentować na dwie strony. Proszę spróbować powalczyć o wymianę całego fotela.
Ze strony internetowej sklepu Barber Tools , dnia 27.lipca kupiłam maszynke do wlosow za 600 zl ,radość trwała 3 miesiące do póki część plastikowa czarna pod ostrzem pekla i zaczela sie sypac o pracy i glosnosci tej maszynki nie wspomne , oczywiscie zadzwonilam i zglosilam reklamacje,Pan kazał odesłać bo wiedział co poszło ( czyli już nie pierwszy raz taka sytuację musiał mieć), odesłal mi ja zrobiona ale jakość skręcenia maszynki bez komentarza , i po miesiącu teraz znów to samo , po prostu strona ta i sprzedający to jedna wielka ściema jak dzwoniłam w sobote powiedziałam że maszynka jest mi potrzebna do pracy ( w warunkach domowych) A nie żeby ja ciągle chodzić odsyłać( na swuj koszt) i być bez sprzętu i że chciała bym zwrotu gotówki to powiedział że może mi oddać za nią 100 zł gdzie zapłaciłam mu 600 zł A maszynka działała 3 mies , zaproponował mi znów wymianę części na pytanie co jak znów 3 raz takie coś się stanie odp to będziemy wymieniać do póki gwarancja się nie skończy A po będę musiała płacić za części KPINA , mój mąż zadzwonił do niego później i powiedział mu grzecznie że jak bym chciała podrube tej maszynki Wahl to bym kupiła z Aliexpress za 100 zł, a nie myślała o jej zakupie przez miesiąc żeby wydać 600zl to jest dużo i Pan zamilkl po chwili wydukal że ma rację i że w takim razie może oddać 400 zł jak zadzieje się to samo 3 raz , po kilkunastu minutach zadzwonił i powiedział że może mi ja wymienić na inna maszynke przesłał zdj i kolejna maszynka co mi proponuję to jest z Ali
( sprawdzalam koszt tej kolejnej maszynki to 120 zł ) , Brak słów jak można tak żerowac na ludziach , kupując sprzęt z Aliexpress A sprzedawać jako oryginał za 600/700 zł zmieniajac jeszcze przednia obudowa maszynki żeby wyglądała na oryginał .
Co mam zrobić w tej sytuacji ? Mogę powołać się na jakieś paragrafy kc np 560 ? Czy wówczas gdy pierwsza reklamacja została zgłoszona i usunięta część pęknięta wadliwa , czy mam prawo z każdym kolejnym reklamowaniem tej samej usterki żądać zwrotu gotówki całej kwoty ?
Szanowna Pani, sprawa jest zbyt złożona by odpowiedzieć krótkim komentarzem. Mogę zasugerować, że jeżeli reklamacja była składana: po pierwsze – na zasadach rękojmi (a nie gwarancji), po drugie – przez Panią jako konsumenta (a nie na fakturę VAT na dział. gosp.) to przy kolejnej usterce przysługuje Pani zwrot wpłaty.
Czy porysowana folia ochrona wyświetlacza telefonu jest wadą istotną ? Zakupiłem w sklepie internetowym nowy telefon i folie ochronną wyświetlacza wraz z usługą jej montażu. Po rozpakowaniu przesyłki okazało się że naklejona folia jest porysowana w jednym miejscu. Moje żądanie zwrotu pieniędzy za folie i jej montaż nie zostało uwzględnione z uwagi na wadę nieistotną folii.
Wada istotna powinna uniemożliwiać korzystanie z rzeczy zgodnie z jej przeznaczeniem. Pytanie – czy rysa na folii powoduje, że folia przestaje chronić wyświetlacz telefonu? Proszę samemu to ocenić.